The Pain game, de nieuwste spelshow van RTL 5, heeft op internet en in de media al tot veel commotie geleid. In deze show moeten drie teams zo nauwkeurig mogelijk inschattingsvragen beantwoorden. Wanneer ze hier niet in slagen, zullen ze een enge, pijnlijke of vieze tegenprestatie moeten leveren om in het spel te blijven. Uit de leader van het spel wordt al snel duidelijk dat de titel ‘the Pain game’ niet overdreven is. Het programma heeft een hoog Jackass-gehalte en opdrachten als ‘vang met twee personen een a4’ tje met je hoofd’ lokken pijnlijke situaties uit, om de vieze tegenprestaties als ‘het eten van een wasabi-gebakje’ nog maar achterwege laten.
Het Milgram Experiment.
De vraag die hierbij opkomt is: Waarom doen mensen aan deze show mee en (nog belangrijker) waarom voeren ze deze bizarre opdrachten uit? Is het alleen om het geld of spelen ook andere factoren een rol? Eerder onderzoek van Milgram heeft al aangegeven dat mensen erg ver kunnen gaan wanneer er veel op het spel staat. In het bekende sociale onderzoek van Milgram kregen de studenten te horen dat ze andere studenten stroomschokken moesten toedienen om zo punten te kunnen verdienen voor een vak. Verwacht werd dat de studenten dit niet zouden doen, maar de meeste studenten gingen door tot schokken van 300V, normaal gesproken genoeg om het niet te overleven. Verbazingwekkend, maar als er een goede beloning in het verschiet staat, gaan we blijkbaar over onze eigen grenzen heen.
Peer Pressure
Een mogelijke theoretische achtergrond voor spelletjes als The Pain Game is ‘peer pressure‘, ofwel sociale druk, die een rol speelt. Deelnemers vinden hierbij niet alleen het geld dat ze kunnen winnen belangrijk, maar ook dat het gedrag dat de deelnemer vertoont overeenkomt met datgene wat de groep van hem of haar verlangt. Simpel gezegd willen we ons bewijzen ten opzichte van anderen en willen we, zeker voor nationale televisie, onszelf niet laten kennen. Dit komt ook naar voren uit de Self-Determination Theory (SDT) waarbij zowel extrinsieke als intrinsieke waarden worden onderscheiden. Intrinsieke motivatie is de behoefte om je eigen capaciteiten, autonomie en verwantschap te vervullen. Bij extrinsieke motivatie wordt druk uit de omgeving ervaren en de activiteiten op basis van deze motivatie worden vooral ondernomen, omdat ze leiden tot beloning of waardering. Het is denkbaar dat bij spelletjes, zoals de Pain game, vooral de extrinsieke waarden een rol spelen: we willen ons bewijzen aan anderen in onze sociale omgeving.
Onderzoek naar geld als beloning toonde al aan dat personen beter hun best doen, wanneer er een beloning tegenover staat. Uit het bovenstaande blijkt dat naast geld ook de sociale omgeving een belangrijke rol speelt. Dit leidt tot de volgende stelling:
We moeten dit soort spellen op televisie verbieden om deelnemers tegen zichzelf te beschermen.
Tot slot een link naar Editie NL, waarin the Pain Game werd behandeld.
Bronvermelding:
Milgram, S. (1963). “Behavioral Study of Obedience”. Journal of Abnormal and Social Psychology 67 (4): 371–8Deci, E. L. (2004). Intrinsic motivation and self-determination. In S. Charles (Ed.), Encyclopedia of applied psychology (pp. 437-448). New York: Elsevier
Mooi artikel!
Graag wijs ik er nog op dat het filmpje over het Milgram experiment afkomstig is van een replica uit 2009 van het originele experiment wat gedaan is in 1963.
Verder kregen de proefpersonen voordat het experiment begon bij binnenkomst van het lab al hun beloning van $4,-. Die hielden ze gewoon als ze tijdens het experiment stopten.
Wat mij betreft is er dus weinig sprake van een goede beloning die in het verschiet staat. Hooguit de waardering van de onderzoeker voor het voltooien van de taak. De grootste druk om door te gaan wordt wellicht veroorzaakt doordat de onderzoeker een duidelijke autoriteit is die proefpersonen verzekerde dat zij niet verantwoordelijk waren voor de gevolgen.
Goed punt Jelle – heeft inderdaad minder met de beloning te maken dan met de autoriteit (en in het geval van Milgram ook de verantwoordelijkheid die de autoriteit op zich neemt).
Hoe zie jij dit in verhouding met ‘The Pain Game’ – is dit ook niet een autoriteit (in dit geval RTL 5) die ‘alle verantwoordelijkheid’ op zich neemt. Beetje in de trend van ‘ze zullen ons niks laten doen dat écht gevaarlijk is’?
Er zou inderdaad een element van verantwoordelijkheid afstaan aan een autoriteit in kunnen zitten. Immers, als het op televisie komt dan kan het nooit zo gevaarlijk worden.
Interessant is dat mensen die aan het programma meedoen, in tegenstelling tot de proefpersonen van Milgram, zich wel bewust zijn van het feit dat hun handelingen met een camera vastgelegd worden. Bij The Pain Game zal de kracht van peer pressure dus veel sterker zijn. Hoe zien mijn vrienden mij als ik mij zo gedraag op televisie?
Bovendien wordt er in teams gespeeld waardoor de overwinning van het eigen team tot een competitief element wordt wat de druk tot presteren verhoogt.
Bedankt voor jullie aanvullingen en reacties. Ik denk dat je de beloning inderdaad breed op moet vatten: een beloning in de zin van geld, maar ook in de zin van een beloning van de autoriteit die boven je staat. Ik ben het met je eens Jelle dat bij de Pain Game de peer pressure meer een rol speelt.
Wat ook nog wel interessant is, is het effect van geld. Een tijd geleden had je ‘over de rooie’ waarmee je 1000 gulden (!) kon verdienen door extreme opdrachten te voltooien.
Juist de ‘meest kwetsbare’ uit onze samenleving, die het geld heel goed konden gebruiken, ging over hun grenzen heen. Zo herinner ik me een oudere dame die naakt boodschappen ‘moest’ gaan doen, en daarmee een aanvulling op haar AOW wist te ‘winnen’.
Moeten we mensen tegen zichzelf in bescherming nemen of niet? Peer pressure en een beloning zorgen ervoor dat we over onze grenzen heengaan…