Het lijkt steeds vaker te gebeuren dat mensen ‘bestempeld’ worden met een depressieve stoornis. Het woord ‘depressie’ lijkt een standaard onderdeel van ons taalgebruik te worden. Hoe vaak hoor je iemand antwoorden op de vraag ‘hoe gaat het met je?’; “ach… ik ben vandaag een beetje depressief“.

Volgens psychologen en psychiaters ben je echter niet zo snel depressief. Vandaag daarom de officiële voorwaarden waar je aan moet voldoen voordat je – uit psychodiagnostisch oogpunt – écht depressief bent.

Twee soorten depressies

Er zijn twee soorten depressies; een unipolaire depressie en een bipolaire depressie. Ongeveer 17% van de wereldbevolking krijgt in zijn leven te maken met een unipolaire of bipolaire depressie.

Unipolaire depressie

De symptomen van een unipolaire depressie hebben invloed op vijf gebieden van het functioneren; emotie, motivatie, gedragsmatig, cognitief en fysiek. De zwaarste vorm van depressie noemt men ook wel een ‘Major Depressive Disorder‘.

Volgens de DSM-IV heeft men de volgende symptomen nodig voor een diagnose van een Major Depressive Disorder:

• Het aanwezig zijn van vijf of meer van de volgende kenmerken binnen een periode van twee weken; bedrukte stemming, verminderd plezier of interesse in de meeste activiteiten, gewichtsveranderingen, slapeloosheid, motorische stimulatie of remming, moeheid of verlies van energie, zich waardeloos voelen, verminderd concentratievermogen en herhalende gedachten over dood of zelfmoord.
• Significante moeilijkheden in het dagelijks functioneren.
• Geen verleden van manische of hypomanische episodes (zie bipolaire stoornis).



Een afgezwakte vorm hiervan is de dysthymische stoornis; hierbij heeft men een langerdurend syndroom, maar met minder ernstige klachten. Men ondervind ook minder problemen in het dagelijks functioneren. Wanneer een dysthymische stoornis leidt tot een major depressive disorder spreekt men van een dubbele depressie.

Bipolaire depressie

De bipolaire depressie staat ook wel bekend als een manische depressie. Waar men bij een unipolaire depressie alleen last heeft van depressieve periodes kent de bipolaire depressie ook periodes van manie. Manie wordt gekenmerkt door veel vreugde, hyperactiviteit en impulsiviteit, maar ook door veel boosheid en ongeremdheid in verschillende gedragingen.

Een manische episode wordt gekenmerkt door;

• Een periode van abnormaal verhoogde of geïrriteerde stemming, voor ten minste één week.
• Ten minste drie van de volgende kenmerken; verhoogd zelfbeeld, verminderde slaapbehoefte, het willen blijven praten, het razen van gedachten, makkelijk af te leiden, vermeerdering van activiteit, meer meedoen aan plezierige activiteiten die een grote kans geven op pijnlijke consequenties.
• Significante problemen of moeilijkheden in het dagelijkse functioneren.

Een hypomanische periode wordt gekenmerkt door dezelfde symtpomen als een manie, deze zijn echter minder ernstig.

Mensen die zich in een manische periode bevinden denken vaak dat ze de hele wereld aan kunnen. De manische periode wordt vaak als zeer plezierig ervaren. Er zijn meerdere soorten bipolaire stoornissen die allemaal kort toegelicht zullen worden;

• Bipolaire I stoornis; het aanwezig zijn van een manische, hypomanische of depressieve periode die vooraf gegaan is aan een andere manische periode (als men zich in een hypomanische of depressieve periode bevindt).
• Bipolaire II stoornis; het aanwezig zijn van een hypomanische of depressieve stoornis die vooraf gegaan is door een hypomanische periode (mits men zich in een depressieve periode bevindt) of vooraf gegaan door een depressieve periode (mits men zich in een hypomanische periode bevindt). Men heeft hierbij geen verleden van manische periodes.
• Cyclothemische stoornis; de afwisseling van hypomanische en lichte depressieve periodes.

Ondanks dat veel mensen in hun leven last krijgen van één van bovenstaande depressieve stoornissen zal niet iedereen die zegt ‘een beetje depressief’ te zijn voldoen aan alle eisen zoals die officieel vastgelegd zijn!

Bronvermelding: Comer, T.J. (2005). Abnormal Psychology. New York: Worth Publishers