Autoriteit. Je hebt het of je hebt het niet.

Een politieagent op straat, een dokter, een BN’er, een dictator, een manager van McDonald’s, of het hoofd van een apenkolonie: allemaal hebben zij op een of andere manier autoriteit. Mensen of dieren worden beïnvloed door degene die in hun hiërarchie aan de top staan. Het belangrijkste is natuurlijk het beïnvloeden van iemands gedrag; autoriteiten zijn daar steengoed in. Nu zal je misschien denken, ja bij een ander, maar mooi niet bij mij! Dan heb je het helaas mis…

Een grappig onderzoek heeft namelijk aangetoond dat het luisteren naar autoriteit als het ware in onze genen zit. Wat was dat onderzoek? Aan een apenkolonie werd twee soorten voedsel gegeven. Het ene was iets dat de apen enorm lekker vonden, het andere iets was ze enorm vies vonden. Een aapje, dat laag in de hiërarchie stond, kreeg het lekkere voedsel en aan de leider van de stam, -de autoriteit- werd het vieze voedsel gegeven. Wat bleek? Na een jaar at nog niet de helft van de groep apen het lekkere voedsel, maar na een paar weken aten ze wel het vieze voedsel! De apen volgden hun leider blind, vertrouwden hem en deden wat hij deed, zodat hij ze als het ware aardig bleef vinden. Nogal bizar niet?

We hebben kennelijk door de evolutie meegekregen dat we een voorbeeld moeten volgen: iemand die zegt wat we moeten doen als het ware. Diegene wordt ook wel gezien als de ‘allesweter’. Ook dit is een aspect van autoriteit waar wij als mensen geheel in meegaan. Zoals Milgram al bewees: mensen zijn vatbaar voor ‘kenners’ (doctoren, rechters, politieagenten, maar ook loodgieters die je iets willen wijsmaken over kalk in je wasmachine).

In reclameland weten ze het ook, want van deze evolutionaire bijzonderheid wordt veel misbruik gemaakt. De Oral B ‘tandarts’ die zegt dat poetsen “echt helpt”, of Frans Bauer die door het beeld springt met “Ik zeg, doen”. Gek worden we er van, maar het blijkt enorm effectief te zijn en we kunnen er niets tegen doen. Of ja, misschien een ding: wachten op de mutatie in onze genen.