De winter is weer begonnen. De donkere dagen rond kerst, we zitten er midden in. Bij sommige mensen komt dit weerbeeld overeen met hun stemming. Ze voelen zich lusteloos en somber. Herfstdip, winterblues, depressie? Wat is nu precies het verschil tussen al deze termen? En wat kun je er aan doen? We vragen het aan Ad Bergsma, psycholoog bij Fonds Psychische Gezondheid.

Wat is het verschil tussen al deze termen?

“Winterdepressie, herfstdepressie, herfst- of winterdip en herfst- of winterblues zijn allemaal onofficiële termen. Zo noemen we het vaak in de volksmond. Een winter- of herfstdepressie heet officieel seizoensgebonden depressie. Je voldoet dan aan de eisen van een ‘gewone’ depressie; zo ben je twee weken lang het grootste deel van de dag beroerd en somber. Maar bij een herfst- en winterdepressie hebben de klachten te maken met een tekort aan licht buiten.”

Wat zijn de symptomen van een herfst- of winterdepressie?

“Een herfst- of winterdepressie voldoet aan alle kenmerken van een ‘gewone’ depressie, maar heeft wel enkele bijzondere kenmerken. Veel voorkomend is dat getroffen mensen in hun tienerjaren een hekel hadden aan winter. Opvallend is ook de extra slaperigheid in de donkere seizoenen, die gepaard gaat met futloosheid en een verlies aan energie overdag. Ook de controle over het eten verminderd, zodat mensen extra aankomen. Tot slot lijken de goede dingen van het leven in de herfst en winter minder de moeite waard.”

Depressie, dip en blues worden vaak door elkaar gehaald en gebruikt. Onterecht, want het is niet hetzelfde. Bij een dip of blues ben je niet ziek, maar heb je wel klachten.

Wat kun je doen?

• Doe de test: Gevoelig voor herfstdip of winterblues? In deze test beantwoord je tien eenvoudige ja/nee vragen. De testuitslag biedt geen definitieve diagnose. De uitslag laat wel zien of het belangrijk is je nader in dit onderwerp te verdiepen. Bij de vragen zijn we ervan uitgegaan dat je ze in de herfst of winter beantwoordt.

• Ga bij jezelf na hoe ernstig de klachten je leven beheersen. Ben je dagelijks somber? Kun je je niet dagelijkse werkzaamheden niet meer doen? Ga dan naar je huisarts.

• Blijf in beweging, zorg dat je actief blijft en dat je je niet mee laat sleuren door je sombere gevoel. Dwing jezelf om iedere dag een half uur naar buiten te gaan.

• Ga bij het raam zitten op het moment van de dag met het meeste daglicht.