De mens heeft het vermogen om diepte te zien in alledaagse situaties. Omdat we iets vanuit 2 verschillende standpunten bekijken (we hebben immers twee ogen) kunnen de hersenen diepte ervaren. Bij het bekijken van 2D tekeningen/schilderijen passen de hersenen dezelfde trucjes toe als bij het ervaren van perspectief in de ‘normale’ 3D wereld. Denk hierbij aan dingen die verder weg zijn, kleiner zijn, minder scherp zijn, grijzer van kleur zijn, etc.
Je hersenen vormen de werkelijkheid die je waarneemt, waarbij je hersenen soms rare dingen met je waarneming kunnen doen. Onderstaand een paar voorbeelden.
Ontdekking toepassing perspectief in de kunst
Nog niet zo heel lang hebben kunstenaars door hoe ze perspectief goed kunnen afbeelden. In de Renaissance zijn kunstenaars en wiskundigen gaan onderzoeken hoe perspectief toegepast kan worden in afbeeldingen. Bij de fresco links van Ambrogio Lorenzetti uit 1339 zie je bijvoorbeeld dat hij meerdere perspectivische standpunten heeft toegepast in zijn schilderij. In eerste instantie lijkt er zeker wel iets van diepte in te zitten, maar het zit niet logisch in elkaar.
Bij het schilderij links van Duccio (1255-1319) zie je ook dat het perspectief niet logisch is toegepast. Schilders waren zich in deze tijd al wel meer bewust van hoe perspectief werkt, maar ze vonden het ook beperkend in het afbeelden van taferelen. Alles is dan ook redelijk willekeurig neergezet.
Natuurlijk zijn er ook kunstenaars die perspectief wel op een realistische manier wilden weergeven. Een bekend voorbeeld hiervan is het schilderij ‘School of Anthens’ van Raphael.
Spelen met perspectief
Escher
Een van de meest bekende kunstenaars die aan het experimenteren is geweest met de effecten van perspectief is Escher. Door bewust te spelen met perspectief krijg je hele vervreemdende effecten.
Magic eye
De in de jaren ’90 erg populaire Magic Eye-plaatjes lijken op het eerste gezicht een mengeling van rare patronen van kleuren. Hieronder staan er twee waarbij je het zelf eens kunt proberen. Door je ogen op een punt te focussen “achter” de afbeelding kun je een 3D-afbeelding zien in het plaatje. De eerste is wat makkelijker te zien dan de tweede. Succes!
* Onderaan dit artikel staat wat je in deze afbeeldingen zou moeten kunnen zien.
Street Art
De laatste tijd zijn er veel street artists die levensechte 3D-tekeningen op de grond aanbrengen, waar ook gebruik wordt gemaakt van perspectief. Vanuit een bepaald standpunt lijken ze levensecht!
Advertenties
Adverteerders spelen met sommige reclames leuk in op de kracht van de hersenen om dingen als 3D waar te nemen. Hieronder een paar voorbeelden.
* In de eerste afbeelding zou je een vogel moeten kunnen zien en in de tweede afbeelding de tekst “Stop wasting your time, get a life”
Leuk stukje. Die magic eye plaatjes zijn zeer vermakelijk; het duurde bij mij destijds even voor ik de truc van het ‘achter het plaatje kijken’ in de vingers (of nee; de oogspieren) had. Maar dan krijg je ook wel wat terug! Als je het eenmaal doorhebt, gaat het bijna automatisch.
Voor nog meer driedimensionale illusies in 2D zie: http://www.zichtopzien.blogspot.nl/2012/12/anamorfose.html en http://www.zichtopzien.blogspot.nl/2011/10/illusie-van-driedimensionaliteit.html