Stress: er wordt veel over gepraat. Maar wat is het nu eigenlijk? Stress betekent niets anders dan spanning of druk. Stress is niet per definitie ongezond. Je hebt een bepaalde mate van stress nodig om goed te kunnen functioneren. Wanneer de spanning of druk die je ervaart, overeenkomt met wat je aankunt, is er sprake van gezonde spanning of gezonde stress. Je draagkracht en draaglast zijn in evenwicht.

Meestal wordt het woord stress gebruikt voor situaties van ongezonde stress: je hebt teveel spanning. Als stress lang duurt, heb je meer tijd nodig om te herstellen. Ditzelfde geldt als je vaak momenten van stress hebt of een hevige stressreactie (veel stress) hebt. Heb je te weinig tijd om te herstellen? Dan zal de nieuwe stress zich bovenop de oude stapelen. En dat is ongezond voor je.

Werkdruk en werkstress

Als je aan stress denkt, denk je vaak aan ‘te druk’. Je moet veel doen in weinig tijd. Werkdruk is de hoeveelheid werk die je naar ‘behoren’ moet doen binnen een bepaalde tijd. Een te hoge werkdruk is een oorzaak van werkstress, net als bijvoorbeeld slechte werkomstandigheden. (Ongezonde) werkstress is: stress door of in de werksituatie.

Waar moet je op letten?

Stressklachten zijn vervelend, maar zijn ook een belangrijk signaal dat je teveel hooi op je vork neemt. Let goed op jezelf. Herken je (een van) onderstaande signalen van ongezonde stress? Dan is het belangrijk om er iets aan te doen.

• Lichamelijke signalen
  Je kunt veranderingen krijgen in het bloedvatenstelsel en het hart, de ademhaling, de spieren en het maagdarmstelsel. Ook kun je vatbaarder worden voor verkoudheid, griep en andere ziekteverschijnselen.

• Psychische signalen
  Je stemming slaat om; je bent bijvoorbeeld prikkelbaar en cynisch.

• Gedragssignalen
  Ongezonde stress kan ook veranderingen in je gedrag veroorzaken. Je gedrag naar anderen toe kan veranderen. Dit komt vaak door de aanwezige lichamelijke, psychische en gedachtensignalen. Zo kunnen prikkelbaarheid en cynisme leiden tot conflicten. Lusteloosheid en somberheid kunnen leiden tot terugtrekken uit sociale contacten.

• Gedachtensignalen
  Bij ongezonde stress ontstaat vaak een negatief gedachtenpatroon. Deze negatieve gedachten kunnen zich richten op anderen, maar zijn vaak ook gericht op jezelf en op je eigen (verminderde) kwaliteiten.

Wat kun je doen?

Om iets aan je stressvolle werksituatie te doen, heb je verschillende mogelijkheden:

• Zelf veranderen: je kunt je draagkracht vergroten en beter leren omgaan met stressvolle situaties.
• De situatie veranderen: je kunt de oorzaken van stress in je werk (en privé-situatie) proberen aan te pakken en zo je draaglast verkleinen.
• De situatie accepteren: aanvaarden dat de problemen op het werk niet zullen veranderen.
• De situatie verlaten: van baan veranderen.

Wil je weten hoe je om kunt gaan met stress? Download dan onze 10 gratis tips tegen werkstress. Of wil je weten of je gezonde of ongezonde stress hebt? Test jezelf met de stresstest.