Het valt me steeds vaker op; automobilisten die door rood rijden, fietsers die tegen het verkeer in fietsen, geen richting aangeven bij het verlaten van een rotonde, etc. Het lijkt wel alsof iedereen tegenwoordig de verkeersregels aan zijn laars lapt. Een aantal verklaringen, en nog belangrijker, een plan, want hoe gaan we deze trend stoppen? Ik kan me namelijk niet aan de waan onttrekken dat ik de enige ben die zich hieraan ergert.
Social Proof 
Anderen doen het, dus ik doe het ook. Social proof is het principe dat we elkaars gedrag kopiëren. Wat anderen doen is goed, dus doe ik het ook. Meer informatie over social proof (of sociale bewijslast) is te vinden het boek van Cialdini (Originele engelse versie).
Normvervaging
Doordat we niet allemaal hetzelfde gedrag vertonen (is het nou wel of niet verplicht om je richting aan te geven voordat je de rotonde opgaat) vervaagt de norm langzaam. Het is niet precies duidelijk wat normaal en wat minder normaal is in het verkeer.
Individualisering
De huidige maatschappij wordt steeds individualistischer. Ik eerst! Zeker in tijden van crisis zien we dit gebeuren. Men focust eerst op de eigen behoeftes; wat een ander daarvan vindt vinden we minder relevant.
Wat nu?
Laatst stopte ik voor het oranje (officieel gele) stoplicht. Achter me een claxon en een middelvinger. Het lijkt me noodzakelijk dat we met zijn allen iets gaan doen aan deze (laatstgenoemde) trend; voor je het weet worden stoplichten genegeerd en wordt het één grote chaos op de Nederlandse wegen.
Wees het voorbeeld
Vanochtend stond ik op mijn fiets te wachten bij het stoplicht. Naast me stond een moeder met haar kind te wachten. Een oude man komt aangefietst en rijdt door rood, waarop het kind vraagt ‘waarom mag die meneer wel door rood mama?’. Wees het voorbeeld! Zorg dat we de norm opnieuw invoeren en dat men je positieve gedrag gaat kopiëren.
Spreek elkaar aan
Waar (en wanneer) nodig en mogelijk: spreek elkaar aan op het vertoonde gedrag. Dit is spannend, eng en potentieel ‘gevaarlijk’, maar alleen dan wordt iemand zich bewust van zijn (negatieve) gedrag. Zorg voor medestanders die het met je eens zijn.
Houd de Nederlandse wegen veilig. Begin bij jezelf!
Leuk artikel. Ik ga het ook even aan anderen laten lezen die erg boos kunnen worden als anderen verkeersregels overtreden. Met het mooie advies: Wees zelf het voorbeeld.
En de reden dat ik wars ben van betutteling.
Als ik midden in de nacht op een verlaten kruispunt voor een rood verkeerslicht sta dan kijk ik eens goed om mij heen en steek dan veilig over. Ik hoop te geloven dat ik nog zelf na kan denken in plaats van dom regels te volgen. Regels zijn prima maar als ze nergens op slaan hoef ik mij er niet aan te houden. En natuurlijk loop, fiets of rijd ik niet door rood op een druk kruispunt.