Het is vakantie en tijd om te ontspannen. En wel nu! Op commando resetten blijkt vaak onmogelijk en een bron voor nieuwe stress. Het vergt bewustzijn en oefening om een jaar vol werk-en studiestress, heftige gebeurtenissen van je af te schudden en het nieuwe seizoen volledig in balans te blijven. Aan het strandbedje in de zon zal het niet liggen. Maar hoe creëer je nu zo optimaal mogelijk een ontspannen gevoel en hoe houd je dit vast? In de leer bij een oude Oosterse wijsgeer in een Tibetaans klooster is vast de meest duurzame optie, maar let’s face it: hier hebben we tijd noch geld voor. Wat kunnen we dan wel doen? Voorkomen is beter dan genezen? Tja, knap als het lukt maar in de woelige baren van ons veeleisende bestaan. Het uitbannen van stress lijkt mij een nagenoeg onrealistisch en onwenselijk streven. Het leven gebeurd en wordt ons min of meer gepresenteerd als voldongen feit. Een beetje stress is niet erg, verscherpt, maakt alert en draagt wezenlijk bij aan ons functioneren. Te lang en te intense stressbeleving werkt averechts.

Kortom: Stress is soms een trouwe en verscherpende metgezel, maar kan ook een grote vijand zijn.
Wat kun je doen om stress echt te hanteren? PsyBlog zet een aantal top tips uit de ontwikkelingspsychologie op een rij. Ready, steady… Relax!

Coping

Even over coping. Als het gaat over het omgaan of hanteren van stress, dan spreekt de psychologie over ‘coping’. Hiermee doelen we op de poging die we ondernemen om de dreiging die tot stress leidt te beheersen, reduceren of te leren verdragen. De wijze waarop je dit doet verschilt per situatie en per persoon. Het rechtstreeks veranderen van de factor die stress oproept, valt onder ‘probleemgerichte coping’. Een voorbeeld hiervan is als je in verband met intense werkgerelateerde stress besluit een andere baan te zoeken. Een andere strategie is ‘emotiegerichte coping’, waarbij het reguleren van de emoties centraal staat. Als we het voorbeeld van werkstress aanhalen, dan betreft dit bijvoorbeeld de gedachte ‘ik heb in een tijd van economische crisis tenminste nog een baan’. Wat kan jij doen om grip op stress te hebben en houden?

Praktische tips op een rij

Stressers be like… Byron! Neem je stress onder de loep zoals Byron Katie (trainer en grondlegger van The Work) dit predikt. Wat is de stressvolle gedachte? Is dit waar? Kan ik zeker weten of dit waar is? Wat gebeurt er met mij als ik deze gedachte geloof? Wie zou ik zijn zonder deze gedachte? Pluis je stress uit Byron-style en verschaf jezelf naast inzicht ook gemoedsrust.

Take control! Pak de situatie die verantwoordelijk is voor jouw stress. Dit valt onder de noemer probleemgerichte coping. Aanhoudende stress over een naderend tentamen? Pak dat boek op, of bij een ernstige vorm van zonaanbidding, pak je boek in. Begin met lezen of dit nu is op een bureaustoel of vanaf een picknickkleedje in het park, gele marker mee en gaan. Het feit dat je telkens iets doet aan de studie geeft veel meer rust dan continue uitstellen, en maakt de studiestress te hanteren.

Deel & Heers: Welke strategie je ook hanteert, sociale steun blijkt een belangrijke factor bij het hanteren van stress. Hulp en troost van betrokken, geïnteresseerde anderen helpt ons bij het makkelijker reguleren stress. Liever praten met een onbekend/ objectief iemand zonder direct op een freudiaanse ligbank terecht te komen? Bel met de telefonische hulpverleners van Sensoor, een landelijke telefonische hulpdienst, bereikbaar op 0900-0767 (5ct per minuut)

You say tomato, I say…: Vervang ‘dreiging’ door ‘uitdaging’. Hierdoor maak je de situatie minder stressvol. Ontslagen? Absoluut stressvol en heel vervelend als er ongewild een deur dicht gaat. Maar bedenk je in deze situatie dat er weer vele nieuwe deuren opengaan. Een beter passende baan, of wellicht een carrièreswitch behoort plotseling weer tot de mogelijkheden. Een advies dat raakt aan de core business van ‘Omdenken’: denken in mogelijkheden en kansen.

Stress-effecten

Stress heeft een fysiologisch effect. De bloeddruk verhoogt, de hormonale activiteit (bijv. afgifte cortisol) loopt op en het functioneren van het immuunsysteem verminderd. Het toepassen van ontspanningstechnieken is dan geen sinecure. Denk hierbij aan transcendente meditatie, mindfulness, yoga, progressieve spierontspanning & de supertips van arts Herbert Benson.
Hierbij een bewaarexemplaar van zijn supertips!

Print ‘m uit & hang ‘m op!

Bron:
Feldman, S. (2011). Ontwikkelingspsychologie 2. Levensloop vanaf de jongvolwassenheid.(5e druk). Amsterdam: Pearson Education Benelux bv.