Ze is niet alleen bloedmooi, maar ze is ook nog eens de allerslimste vrouw ter wereld. Met een simpele blik kan ze inhaken op telefonische straling, gedachtenlezen en Japans leren in slechts 3 minuten. Vorige week bezocht ik met vrienden de film Lucy; een kaskraker waarin de beroemde Scarlett Johansson een vrouw speelt die door middel van een speciaal soort drugs 100% van haar hersencapaciteit kan gebruiken.
‘Geweldig!’ hoor ik de vrouwelijke lezers denken, she’s got it all! Een interessant filmthema is het in ieder geval. Want hoe zit dat nou met die 10%? Gebruiken wij echt slechts een tiende van onze hersencapaciteit? Staat de overige 90% on hold?
Wetenschap
Nee absoluut niet, beweren wetenschappers. Volgens onderzoek heeft ieder gebied in onze hersenpartij (van ongeveer 1500 gram) een daadwerkelijke functie. Dit bewijst het dagelijks leven: mensen met kleine hersenbeschadigingen die grote gevolgen ervaren. Ze veranderen bijvoorbeeld compleet van persoonlijkheid, verliezen bepaalde motorische functies of hun zintuigen werken slechter. Er is nog bijna geen hersengebied gevonden waarbij beschadiging niet leidt tot functie-uitval. We gebruiken dus wel degelijk 100% van onze capaciteit. Dat dit zich niet bij iedereen zo uit, dat is een ander verhaal.
Historie
Waar komt de 10-90% regel dan vandaan? Men denkt uit 1890. Een psycholoog genaamd William James beweerde stug dat mensen slechts een fractie van de mentale capaciteit gebruikten. Het lijkt nog steeds een plausibel statement gezien fenomenen als Facebook-verslaving, hitseries als The Kardashians en activiteiten als binge drinking. Amerikaanse zelfhulpgoeroe Lowell Thomas gebruikte dit statement dan ook in zijn bekende zelfhulpboek (‘How to win friends and influence people’) en maakte er de bekende quote ‘an average man develops only 10 percent of his mental capacity’ van. Een quote die vervolgens zijn eigen (film)leven ging leiden.
Van de 10%-regel is dus niets waar. Sterker nog, eerder onderzoek heeft aangetoond dat een toename in hersencapaciteit zelfs ongezond en schadelijk is. In de medische wereld wordt dit namelijk een insult (seizure) genoemd. Een fenomeen dat kan leiden tot fikse hersenbeschadiging.
Mythe komt tot leven
Toch lijken er nog veel mensen in de mythe te geloven. Onderzoek onder Britse en Nederlandse docenten toonde aan dat ongeveer 47% de mythe geloofde. Wellicht willen we er gewoon graag in geloven; de droom dat we nog veel en veel meer kunnen bereiken.
Feit is dat er nog veel onbekend is op het gebied van hersenonderzoek (en daarmee neuropsychologie). Dat zorgt voor speculaties en spannende filmthema’s. Maar wil je echt iets leren? Ga dan niet naar Lucy voor de mooie Scarlett, maar lees gewoon de Quest.
Het gegeven in de film Lucy is uiterst fascinerend. William James gebruikte in 1890 het begrip mentale capaciteit waarschijnlijk omdat het concept bewustzijn nog onbekend was. Wat stuurt de hersenen aan? Bewustzijn! De mens benut slechts een fractie van het bewustzijn. In mijn werk ben ik in staat buitenzintuiglijke waarnemingen te doen, terwijl mijn hersens die waarnemingen niet kunnen bevatten. Met respect,
JR van Heerdt
Volgens mij bedoel je niet ‘toename in hersencapaciteit’, maar een toename in hersenactiviteit. Definitie volgens de International League against epilepsy is als volgt: ‘An epileptic seizure is a transient occurrence of signs and/or symptoms due to abnormal excessive or synchronous neuronal activity in the brain.’ Ik raad je dan ook aan voortaan referenties te gebruiken, zodat mensen kunnen natrekken waar de informatie vandaan komt. Mvg
Ik denk zelf eerder dat het is dat we maar 10 procent van de hersenactiviteit zelf in controle hebben, dat maar 10 procent benut wordt is sowieso een fabeltje, maar stel dat je 100 procent van de hersens zelf in controle hebt, dan zou je zelf controle hebben over elke functie in het hele lichaam, dan zou je bijvoorbeeld zelf kunnen kiezen hoeveel keer je hart per minuut slaat, of precies in controle hebben wanneer je in slaap valt, want al die functies worden door de hersens zonder jou eigen controle aangestuurd, het zal ook waarschijnlijk nog millenia duren voordat we een paar procent meer onder controle hebben
Wij kunnen 100% van onze hersencapaciteit gebruiken wanneer wij stoppen met het onderwijs. Het onderwijs heeft mijn natuurlijke denkproces altijd in de weg gestaan.