“Ik wil het echt niet verkeerd doen.” “Ik moet perfect reageren.” “Als ik een fout maak, dan voel ik me zo stom.” займ безработным Fouten maken zien we over het algemeen als iets slechts. Het heet immers niet voor niets een ‘fout’. Het is verkeerd, niet goed, mag niet gebeuren. Het probleem met deze visie is dat we nu eenmaal niet om fouten heen kunnen. We maken allemaal fouten, iedereen doet het. Daarom zorgt de negatieve beoordeling ervan ook voor zoveel vervelende consequenties. Ik wil een pleidooi maken voor het omgekeerde: Fouten maken mag niet alleen, het is zelfs goed. Waar ligt de kunst van fouten maken?
Fouten maken is essentieel
Fouten maken is niet alleen net zo normaal als eten en drinken, het is zelfs essentieel voor elk leerproces. Als je immers alles al goed zou doen, waarom zou je dan nog moeten leren? Het maakt niet uit of je een nieuw gerecht probeert te koken, een dansje leert, een tafel probeert te timmeren, met al deze dingen maak je gewoon fouten. Zelfs als je het gerecht al tientallen keren gemaakt hebt, kan het nog voorkomen dat het een keer misgaat. Om te leren moet je dus fouten maken, want: van fouten kun je leren.
De kunst in het maken van fouten ligt er onder andere in dat je ze ziet als leermomenten. Doordat er iets misgaat, de pan kookt bijvoorbeeld over, weet je de volgende keer wat je anders had moeten doen, zoals het vuur lager zetten. Je kunt wel stil blijven staan bij je eigen stommiteit, maar heel veel goeds gaat je dat niet opleveren. Maak er daarom gebruik van en denk na over hoe je het anders had kunnen doen. Door alles op te stapelen wat mis is gegaan, weet je ook wat je wel kunt doen.
Fouten maken is niet stom
We hebben de neiging om te denken dat andere mensen ons stom vinden als we fouten maken. Niets is echter minder waar. Het gaat er niet om dat je alles perfect doet, maar hoe je ermee omgaat. Ga maar eens bij jezelf na, wat heb je liever: Een arrogante collega die op je neer kijkt, alles zelf in handen heeft en geen fouten maakt of een vriendelijke collega die meedenkt en af en toe de mist in gaat? Grote kans dat je voor de tweede optie gaat. De vraag is dus niet: Hoe kan ik geen fouten meer maken? Maar: Hoe kan ik omgaan met fouten?
Bedenk maar eens vijf verschillende manieren wat je kunt doen na het maken van een fout. Je kunt bijvoorbeeld bedenken wat je beter had kunnen doen, een buiging naar je collega’s maken of jezelf voor de kop slaan. Welke spreekt je het meeste aan? Door jezelf de mogelijkheid te gunnen om op een andere, wellicht grappige, manier met een fout om te gaan, ga je op een gegeven moment merken dat het helemaal niet zo erg hoeft te zijn. Sterker nog, het kan zelfs leuk worden! Wat is jouw allerbeste fout die je vandaag hebt gemaakt?
Geschreven door: Online studentenpsycholoog Dea Boom van www.psychologenpraktijkboom.nl