De KNVB zoekt een prestatie-innovatie-manager. Dat blijkt nog lastig. Waterpolo coach van Galen en oud schaatscoach Kemkers bedankten al voor de eer. Op 16 oktober zei Van Marwijk in Studio Voetbal dat je geen prestatie-innovatie-manager hoeft aan te trekken omdat ‘innovatie vanzelf naar je toe komt’. Wanneer Van Marwijk vervolgens hoort dat men bij Willem II de jeugd tijdens de training laat rekenen beaamt hij dat hij dit belachelijk vindt. Voetbal intelligentie is volgens Van Marwijk het kunnen lezen van een wedstrijd en weten hoe het op het veld staat. Volgens hem is dit iets heel anders dan ‘school’ intelligentie. Dat er in Duitsland veel voetballers het VWO hebben afgerond berust volgens hem op puur toeval.

Voetballers zijn bovengemiddeld slim

Onderzoek van het Mulier Instituut laat zien dat 59 procent van de voetbaltalenten in Nederland een havo of vwo diploma behaalde. Ter vergelijking, ongeveer 47 procent van de Nederlandse derdeklassers volgt havo of vwo onderwijs. Als je daarbij bedenkt dat topsporters veel tijd kwijt zijn met sport, en zodoende minder tijd hebben om te studeren, kan je de conclusie trekken dat voetballers over het algemeen zeker niet dommer zijn dan de gemiddelde Nederlandse leerling. Waarschijnlijk zijn ze zelfs iets slimmer! Dit lijkt geen toeval te zijn, want onderzoek in veel verschillende landen heeft aangetoond dat topsporters hogere schoolprestaties halen dan de gemiddelde bevolking. Je kan je dus afvragen of ‘schoolintelligentie’ misschien toch een bijdrage levert aan de ontwikkeling van topsporttalenten. Dat ze bij Willem II tijdens de voetbaltraining rekenen is dus helemaal niet zo’n gek idee.

Het beste uit je spelers halen

Binnen de topsport draait het maar om een ding: de beste zijn. En dat word je niet zomaar. Natuurlijk heb je daarvoor voldoende sport clubs en gymlessen op school, genoeg deugdelijke trainingsfaciliteiten, goede coaches, degelijke nationale en internationale competities, een kwalitatief hoogstaand talentontwikkeling programma, een nationaal sportbeleid, geld, media aandacht en sponsoring (nog meer geld) nodig (SPLISS). Maar ook wetenschappelijk onderzoek draagt bij aan de internationale sportprestaties van een land (SPLISS).
Als je het beste uit je topsporters wil halen is het belangrijk dat je weet wat je precies moet doen om dat voor elkaar te krijgen. Innovatieve ideeën moeten dus niet alleen ontwikkeld worden, maar ook getest en bewezen. Een mooi voorbeeld hiervan is de klapschaats. De klapschaats werd voor het eerst getest door een Nederlands juniorenteam, decennia nadat het was uitgevonden. Dat juist een bewegingswetenschapper besloot de klapschaats te omarmen is een interessante bijkomstigheid. Inmiddels is de klapschaats niet meer weg te denken uit het langebaanschaatsen. Binnen het voetbal werkt dit op eenzelfde manier. Een prestatie-innovatie manager kan in overleg nieuwe ideeën aan de KNVB voorstellen en deze ideeën testen.

Sportinnovatie in Australië

In Australië hebben ze het qua innovatie in de sport goed voor elkaar. Naast sportartsen, fysiotherapeuten, krachttrainers, sportpsychologen en diëtisten heeft de Australian Institute of Sport ook een leger bewegingswetenschappers in dienst (bijvoorbeeld fysiologen, prestatie-analysten, en experts op het gebied van biomechanica). Daarnaast werkt de Australian Institute of Sport samen met universiteiten om kennis te creëren over bewegingswetenschappen, sportpsychologie en sportsociologie. Wellicht kan deze nauwe samenwerking tussen de Australian Institute of Sport en de wetenschap deels verklaren waarom Australië – een land dat in vele opzichten vergelijkbaar is met Nederland – steevast Nederland verslaat in de medaillespiegel op de Olympische zomerspelen.

Innovatie in Nederland

De KNVB zit overigens zeker niet stil. Met de KNVB campus en KNVB expertise wordt flink ingezet op innovatie. Maar de schaal waarop dit gebeurt is een stuk kleiner dan bijvoorbeeld bij de Australian Football League (een sport vergelijkbaar met American Football en de meest populaire sport van Australië). Zowel de Australian Football League als vele topclubs investeren in samenwerkingsverbanden met universiteiten. ‘The Western Bulldogs’, het team dat de competitie van 2016 heeft gewonnen, heeft zelfs een onderzoeksteam van Victoria University in het stadion zitten. Daarnaast deinst de Australian Football League er niet voor terug om mensen aan te nemen die nooit eerder Australian Football hebben gespeeld. Deze progressieve houding zorgt voor veel interacties tussen coaches, spelers en wetenschappers. Daarom sijpelt de progressieve houding van de Australian Football Leauge door tot op het veld. Hopelijk gebeurt dat in Nederland ook steeds vaker.

Saudi-Arabië tegen Nederland

Dat neemt niet weg dat Van Marwijk momenteel goed bezig is in de kwalificaties voor het WK in 2018 als bondscoach van Saudi-Arabië. Wie weet komt Nederland in het WK wel tegen Saudi-Arabië te spelen. Met een knipoog kan je redeneren dat dit wellicht de reden is waarom Van Marwijk liever niet heeft dat Nederland een prestatie-innovatie manager aantrekt…