Misschien herken je het wel: bij de geringste verveling komt die telefoon uit je broekzak. Snel een berichtje lezen gaat bijna altijd over in twitteren, mail checken, Facebook of spelletjes. Vast ook herkenbaar: de neiging om je telefoon te checken wanneer je je hebt voorgenomen om geconcentreerd iets te doen. Er zijn verschillende onderzoeken waaruit blijkt dat die afleiding slecht is voor je productiviteit en je concentratie, óók als je je telefoon laat liggen. Het blijkt dat zelfs als je niet naar je telefoon kijkt wanneer die zoemt of oplicht, je gedachten tóch afdwalen.

Verveling en telefoongebruik

Compulsief telefoongebruik wordt onder andere voorspeld door de mate van verveling. Er is een positief verband tussen verveling en een gebrek aan concentratie. Een mogelijke oorzaak van de relatie tussen verveling en compulsief telefoongebruik is dan ook een gebrek aan concentratievermogen. Ook komt uit onderzoek naar voren dat wanneer jonge adolescenten compulsief gebruik maken van sociale media, zij lagere schoolprestaties (zowel zelf gerapporteerd als daadwerkelijk) behalen. Uit ander onderzoek blijkt overtuigend dat je gelukkiger en productiever wordt als je je minder laat afleiden. Je kunt dan dieper en beter nadenken. Je komt zonder constante afleiding van appjes en sociale media bovendien makkelijker in een zogeheten flow-staat: een gemoedstoestand waarin je supergeconcentreerd en -productief aan het werk bent.

Overprikkeling

Binnen de sociale media is er sprake van een continue stroom van nieuwe informatie, zoals het ontvangen van berichtjes op de smartphone. Hierdoor kan overprikkeling ontstaan. Met name het gevoel om direct te willen antwoorden niet los kunnen laten, kan voor veel onrust zorgen. Een trilling of geluid is al voldoende om de onrust te vergroten. Het blijkt dat veel kinderen hun mobiele telefoon permanent in de gaten houden en deze zelfs ’s nachts laten aanstaan om bereikbaar te blijven. Deze prikkels lijken in verband te staan met de mate waarin stress wordt ervaren en met name Facebook lijkt een grote stressfactor te zijn. Jongeren die intensief gebruik maken van sociale media via de smartphone ervaren ook meer angst om onbereikbaar te zijn voor anderen en hebben daardoor meer kans om compulsieve gebruikers van sociale media te worden dan jongeren die minder gebruik maken van sociale media via de smartphone.

Je telefoon: De grote tijdsvreter

Een telefoon kan zo ontzettend veel tijd roven dat je extra kans maakt op een burnout (en niet alleen onder jongeren!) Het is niet alleen de tijd die het kost, maar ook de adrenaline en cortisol die je aanmaakt bij het bekijken van filmpjes, mails en social media. Een voorbeeld: Wanneer je ’s avonds nog snel je mail bekijkt en een paar mails voorbij ziet komen die direct een antwoord vereisen ga je ze toch even terug mailen. (Je bent immers een goede werknemer) Het gevolg? Je maakt extra adrenaline en cortisol aan, wat je nodig hebt bij deze belangrijke mails. Hierdoor wordt je slaap minder en de gevolgen merk je de volgende dag. Dit volhouden zorgt voor een negatieve spiraal in je energiehuishouding.

Andere gevolgen

Wat weten we nog meer over de gevolgen van veelvuldig gebruik van de smartphone? Een van de effecten die zich het duidelijkst voordoet, is het effect op de houding. Telefoongebruikers kijken relatief veel naar beneden. Uit onderzoek blijkt dat er verschil is in buiging van de hals tussen lichte en zware gebruikers van een smartphone. Dit is een duidelijke aanwijzing dat het effect heeft op ons lichaam. Voor wie last heeft van de nek en denkt dat dit komt door compulsief telefoongebruik is er ook goed nieuws: de effecten zijn bijna nooit blijvend en de wervels herstellen zich dus weer als de overbelasting stopt.

Telefoongebruik beperken

Waarom is het zo lastig om je telefoongebruik te beperken? Ben ik nou zo zwak? Gelukkig is er heel wat onderzoek dat uitwijst dat het aanpassen van ingesleten gewoonten voor meer mensen lastig is. Wil je van slechte gewoontes af? Zoek uit waarom je de telefoon pakt en wat voor jou dan de beloning is. Kijk of je die beloning niet op een andere manier kan krijgen. Als je uit verveling je telefoon pakt, lees dan in plaats daarvan een boek of krant. Het werkt motiverend als je van minderen een spelletje maakt. Daarvoor kun je de app App Usage Counter installeren die je appgebruik bijhoudt: probeer elke dag minder op de teller te zetten dan de vorige. Ook is er de app Forest, waarin je een beloning krijgt als je van je telefoon afblijft.
Tot slot nog een handige bonustip om je smartphone-verslaving op een ludieke manier tegen te gaan. Ga je met je vrienden of familie wel eens ergens uiteten? Laat iedereen dan zijn smartphone op het midden van de tafel leggen en stapel ze allemaal op in een heuse smartphone-stack. Degene die het niet lukt om tijdens het etentje de telefoon te pakken…die betaalt het etentje voor het complete gezelschap!