Iedereen krijgt in zijn leven wel eens te maken met rouw of verlies. Maar wie geeft je de handvatten om hiermee om te gaan? Jeroen Kleijne verzamelde voor zijn boek ‘De draad weer oppakken; trauma-en rouwverwerking’ verhalen van mensen die een schokkende gebeurtenis hebben meegemaakt. Hoe zijn zij hiermee omgegaan? Ook komen in het boek meerdere rouwverwerking- en traumaverwerkingsexperts aan het woord.
Ervaringsverhalen
Er staan in het boek verschillende ervaringsverhalen van mensen die te maken hebben gehad met verlies of een schokkende gebeurtenis. Je kan hierbij denken aan mensen die een dierbare verloren hebben, of mensen die ernstig gewond zijn geraakt. Het boek begint ook direct met zo’n verhaal en aan het einde van het boek komt Jeroen Kleijne terug op dit verhaal. Zo laat de schrijver zien hoe de man de gebeurtenis een plek heeft gegeven en hoe hij zijn leven weer heeft opgepakt. In het boek wordt er ook aandacht besteed aan mensen die een gebeurtenis hebben meegemaakt die we allemaal kennen. Denk bijvoorbeeld aan de Volendamramp, of nabestaanden van MH17-slachtoffers. De ervaringsverhalen geven inzicht in hoe verschillend mensen met rouw omgaan en hoe zij de draad weer oppakken.
“Ik leef zonder grote toekomstdromen. Dat ik er ben, is genoeg. Het besef dat het pats boem over kan zijn, helpt me bij het nemen van beslissingen. Als ik iets wil, ga ik het gewoon doen. Proberen, onderzoeken, reizen…Ik leef mijn leven, elke dag opnieuw. En ik probeer er iets van te maken”
– Monique (47) in ‘De draad weer oppakken’
De vier rouwtaken van Worden
Het boek is opgedeeld aan de hand van de vier rouwtaken van William Worden. Hierbij wordt benadrukt dat iedereen een individueel proces doorloopt, en dat mensen op verschillende manieren rouwen. De vier rouwtaken zijn:
1. De realiteit onder ogen zien
2. Het ervaren en aanvaarden van pijn
3. Aanpassen aan een nieuw leven
4. De overledene een nieuwe plaats geven
Aan het eind van ieder hoofdstuk wordt er advies gegeven. Deze adviezen zijn erg kort, maar kunnen voor sommigen wel een stap zijn om bij het advies stil te staan, of om extra hulp te zoeken.
Complexe rouwstoornis en trauma
In het boek wordt steeds benoemd dat iedereen anders met een schokkende gebeurtenis omgaat. Het boek besteedt ook regelmatig aandacht aan de complexe rouwstoornis. Deze stoornis is nieuw in de DSM-5. De symptomen van een complexe rouwstoornis zijn:
1. Een blijvend verlangen naar de overledene
2. Intens verdriet en emotionele pijn na iemands dood
3. Voortdurend bezig zijn met de overleden persoon
4. Voortdurend bezig zijn met de omstandigheden van iemands dood
Jeroen Kleijne maakt steeds het onderscheid tussen het normale rouwproces en een verstoord rouwproces. Hierbij wordt ook aandacht besteed aan de posttraumatische stressstoornis en de symptomen daarvan.
Conclusie
Dit boek leent zich uitstekend voor psycho-educatie over trauma-en rouwverwerking. Vanwege de heftige verhalen kan dit boek erg emotioneel zijn voor mensen die net zelf een schokkende gebeurtenis hebben meegemaakt. De adviezen zijn erg kort en bieden weinig houvast. Het boek kan wel mooi gebruikt worden als eerste stap tot meer bewustzijn over wat mensen meemaken die een schokkende gebeurtenis hebben meegemaakt. Ook zou het tot meer zelfinzicht kunnen leiden, doordat in het boek verschillende voorbeelden worden gegeven van hoe mensen met rouw of trauma omgaan.
Voor hulpverleners geeft het boek een goed overzicht van wat mensen doormaken na een schokkende gebeurtenis. Ik vond het erg waardevol dat er wordt stilgestaan bij de individuele verhalen, doordat je zo kan zien welke individuele verschillen er zijn tussen mensen die met rouw of trauma omgaan. Doordat er verschillende deskundigen aan het woord gelaten worden, leer je meer over de psychologische processen die een rol spelen bij het verwerken van een schokkende gebeurtenis. Ook komen in het boek verschillende vormen van behandeling aan bod en dit geeft je een kort overzicht van hoe je als hulpverlener mensen kunt helpen die te maken hebben met rouw of trauma.
Wil jij het boek ook lezen? Bestel ‘De draad weer oppakken’ dan hieronder: