Veel mensen hebben weleens moeite met kritiek, maar als je een negatief of laag zelfbeeld hebt kan kritiek echt inslaan als een bom. Waar een ander een keer zijn schouders ophaalt kun jij er dagenlang over blijven malen, omdat het je diep heeft geraakt. Daarbij maakt het niet uit of de kritiek terecht of onterecht was, je kunt er erg onzeker of boos van worden en blijven. Hoe kun je ervoor zorgen dat je hier minder last van krijgt en het gemakkelijker naast je neerlegt? De onderstaande tips kunnen hierbij helpen.

Wat ligt gevoelig?

Probeer te achterhalen waardoor jouw zelfbeeld een klap heeft opgelopen. Over welke aspecten ben je onzeker? En waarom? Misschien ben je vroeger gepest of hebben je ouders je niet genoeg gesteund. Hoe beter je weet waar je onzekerheid vandaan komt, hoe beter je in kaart kunt brengen van welke feedback je het meest van je stuk raakt. Vervolgens kun je proberen om heden en verleden los te koppelen; toen en nu zijn losse situaties, dus alle lading uit het verleden hoeft niet in deze situatie gevoeld te worden. Dat maakt het minder zwaar.

Is het wel kritiek?

Probeer bij kritiek of vervelende opmerkingen jezelf een paar vragen te stellen. Ten eerste: is het wel echt kritiek? Soms schiet je meteen in de verdediging, maar is dat nergens voor nodig. Ten tweede: is de kritiek terecht? Soms zegt kritiek meer over de gever dan de ontvanger. Misschien is de ander jaloers op je of heeft hij gewoon zijn dag niet en moet jij het daarom toevallig ontgelden. Ten derde: als de kritiek terecht is, moet je er dan iets mee? De ander heeft misschien gelijk, maar daarom hoef je niet meteen van alles te veranderen. Of misschien toch wel, ook prima, maar je bent niet opeens een slechter mens als je een keer iets verkeerd hebt gedaan. Iedereen maakt fouten.

Onderscheid tussen situatie en karakter

Probeer onderscheid te maken tussen je gedrag en je persoonlijkheid. Je bent echt niet meteen een onbetrouwbaar persoon als je één keer een afspraak verzet of een deadline niet haalt. Het zegt iets over die situatie, niet over jou als mens. Trek dus niet meteen zware, definitieve conclusies over jezelf.

Verleg je focus

Aan negatieve feedback geef je vaak erg veel aandacht, maar blijven de complimentjes die je krijgt ook dagenlang in je hoofd hangen? Waarschijnlijk niet. Probeer daarom eens bewust langer stil te staan bij mooie feedback. Dat versterkt je zelfbeeld en brengt meer balans.

Zelfkritiek

Als we denken aan kritiek dan denken we meestal aan de kritiek die ánderen op ons hebben. Toch is de kritiek die we op onszelf hebben, zeker als je een wankel zelfbeeld hebt, vaak veel harder dan die van anderen. Zou jij het pikken als iemand anders je dom, lui of een mislukkeling noemt? Waarom pik je het dan wel van jezelf? Wees daarom mild voor jezelf en praat tegen jezelf zoals je tegen een vriend(in) zou praten.

Het kost de nodige tijd en oefening, maar op den duur zal je merken dat kritiek minder hard aankomt en dat je deze sneller van je af kunt zetten. Zeker als je bovenstaande tips combineert met andere oefeningen om jouw zelfbeeld te versterken. Succes!