AI en psychologie: hoe gaat dat samen? Een robot die behandelingen overneemt? Een computer die een diagnose stelt? Nee gelukkig niet! Want het beroep psycholoog is op en top menselijk. Maar AI zie je wél steeds vaker in de zorg, als aanvulling. Laat ik beginnen met het delen van de definitie van Artificial Intelligence (AI), zoals gegeven door een welbekende AI-app: ChatGPT:

Kunstmatige intelligentie (AI) verwijst naar technologieën die machines in staat stellen om taken uit te voeren die normaal menselijke intelligentie vereisen, zoals leren, redeneren, problemen oplossen en het begrijpen van taal. Het doel van AI is om machines slimmer te maken, zodat ze zelfstandig kunnen functioneren en efficiënt taken kunnen uitvoeren (RDI, n.d.; Kennisnet, n.d.; Mediawijsheid, n.d.).

Ik krijg vaak de vraag van mensen uit mijn omgeving of ik in mijn werk als psycholoog inmiddels al gebruikmaak van deze slimme machines. Sinds januari 2025 is het antwoord daarop: ja.
Bij de online zorginstelling waar ik werk, hebben we nu een digitale assistent genaamd Medendo. In de praktijk betekent dit dat deze digitale assistent onze gespreksverslagen opstelt, waardoor onze indirecte tijd afneemt. Indirecte tijd verwijst naar de verslaglegging die je bij ieder consult schrijft voor de cliënt, maar ook voor de zorgverzekering in Nederland.

Het vastleggen van elk psychologisch consult is verplicht. Dit zorgt voor verantwoording en transparantie. Zorgverzekeraars controleren welke behandelingen zijn uitgevoerd en waarom, om misverstanden of onterechte declaraties te voorkomen.

Medendo wordt specifieker en “slimmer” door de correcties die wij aanbrengen. Wanneer ik vind dat een verslag niet de belangrijkste punten bevat, kan ik deze aanvullen. Vervolgens past het programma zich aan op basis van de eerdere input. Wanneer een heel team dezelfde feedback geeft, wordt het programma steeds nauwkeuriger.
Persoonlijk ben ik nog wat terughoudend, dus ik laat het woord beter achterwege. Ik denk namelijk dat de indirecte tijd voor psychologen belangrijk is om letterlijk en figuurlijk alles nog een keer op een rijtje te zetten en te laten bezinken. Medendo daarentegen is minder emotioneel gehecht aan de verslaglegging en schrapt veel dingen die ik toch echt heel belangrijk vind, maar die in de praktijk vaak irrelevant blijken.

Over een half jaar deel ik graag mijn mening over hoe het werken met Medendo mij is bevallen bij de online zorginstelling waar ik werk.

Wanneer iemand zich aanmeldt, wordt verteld dat wij werken met een digitale assistent en is akkoord gaan een voorwaarde voor behandeling. Ik hoop echter dat het in de toekomst niet overal een vereiste zal worden, zodat ook mensen die AI niet willen of kunnen omarmen, hun plek behouden in de online zorg.

Referenties:

• (n.d.). Wat is kunstmatige intelligentie? Retrieved from RDI
• (n.d.). Wat is artificial intelligence? Retrieved from Kennisnet
• (n.d.). Wat is kunstmatige intelligentie? Retrieved from Mediawijsheid